در صورت مشاهده هر گونه تخلف محیط زیستی با شماره واحد محیط بانی 09347694796 و یا اداره محیط زیست 07644421470 تماس حاصل نمایید.

صخره های مرجانی

شاید از نظر زیبایی و بدیعی هیچ محیط طبیعی دیگری در جهان قابل مقایسه با مناطق مرجانی نباشد. ویژگی مهم جامعه مرجان ها طیف گسترده روابط همزیستی در آنهاست، به طوری که هزاران موجود کوچک و بزرگ با رنگ های الوان و متنوع و بسیار شگفت انگیز چنان منظره بدیع و شگفت آوری را در مقابل چشمان بیننده بوجود می آورد که توصیف آن مگر از طریق تماشا امکان ندارد.

زیستگاه های مرجانی با بالاترین تنوع زیستی، با ارزش ترین اکوسیستم دریایی می باشند که بعد از جنگل های مناطق حاره، دومین بیوم غنی جهان می باشند. مرجان های زنده تنها 0.7% سطح اقیانوس ها را می پوشانند که زیستگاه 25 درصد حیات دریایی بوده و به دلیل نقش ارزنده ای که در حفظ تعادل اکولوژیک اکوسیستم های دریایی ایفا می کنند ، جزء مناطق حساس ساحلی محسوب شده و باید تحت مدیریت قرار گیرند .

صخره های مرجانی در تمام دنیا به سرعت در حال تخریب می باشند. دانشمندان تخمین زده اند که 25% مرجان ها هم اکنون مرده اند و اگر این وضع ادامه داشته باشد ممکن است در 30 تا 50 سال آینده تمام مرجان ها را از دست بدهیم. گرچه استرس های طبیعی محیط عامل مهمی در تخریب مرجان ها می باشند، انسان ها نیز از دیگر عوامل مشکلات ایجاد شده در مرجان ها هستند؛ به طوری که صخره های مرجانی اولین اکوسیستم متاثر از تغییرات محیطی انسان ساخت می باشند.

در دریای عمان 117 گونه مرجان و در خلیج فارس 57 گونه مرجان شناسایی شده است. جزایر فارور و بنی فارور با 29 گونه مرجان و جزیره کیش با 28 گونه مرجان از بالاترین تنوع زیستی برخوردار می باشند. ضمن اینکه بیشترین پوشش مرجانی زنده مربوط به جزایر فارور با 69% و خارکو با 64% پوشش ، بهترین و سالم ترین مناطق مرجانی خلیج فارس محسوب می شوند. مناسب ترین درجه حرارت برای تشکیل آبسنگهای مرجانی، مناطقی با حرارت میانگین سالانه 23 تا 25 درجه سانتیگراد است. بعضی از آبسنگهای مرجانی قادر به تحمل حرارت های 36 تا 40 درجه سانتیگراد هم میباشند، که از آن جمله آبسنگهای جنوب خلیج فارس واقع در سواحل عربستان ، بحرین و قطر میباشد. رشد اجتماعات مرجانی به صورت غیر جنسی و از طریق جوانه زدن پلیپ هاست ؛ ولی ایجاد اجتماعات جدید به صورت جنسی و از طریق تکه شدن قطعات اسکلت و یا نشست نوزادان شناور بر روی سطوح سخت صورت می گیرد ،که خود نتیجه تولید مثل جنسی اند.

بیشتر آنها در اعماق 25 متری و یا کمتر به سر میبرند. علت محدودیت عمق به واسطه نیاز مرجانها به نور میباشد، چرا که نور یکی از ضروری ترین عوامل بقاء و همچنین از مهمترین عوامل محدود کننده پراکندگی آبسنگهای مرجانی میباشد . وجود نور کافی برای انجام عمل فتوسنتز باکتریهای همزیست با مرجانها ضروری است. شوری از دیگر عوامل محدود کننده توسعه آبسنگ‌های مرجانی محسوب می‌گردد. انواع رایج مرجانها شامل مرجانهای شاخ گوزنی (Branching Corals) و مغزی (Brain Corals) است که نوع اول سریعاَ در برابر تغییرات محیطی و دخالتهای بشری از بین می روند؛ البته پس از رفع این تنشها، مرجانها می توانند احیا شده و اجتماعات جدیدی را تشکیل دهند.

 

  • مرجان ها موجب شفافیت آب می شوند.
  • مرجان ها اکسیژن آب را تامین می کنند.
  • مرجان ها یکی از بزرگ ترین جاذبه های اکوتوریسمی جهان می باشند.
  • مرجان ها با رونق صنعت توریسم باعث شکل گیری 10 درصد شغل های جهان می باشند.
  • مرجان ها حامی جوامع بومی ساحلی می باشند. - مرجان ها حامی بیش از 4000 گونه ماهی و هزاران گونه جانوری کوچک دیگر می باشند.
  • مرجان ها نوار ساحلی را در برابر فرسایش و تخریب ناشی از طوفان های دریایی وامواج شدید محافطت می کنند.
  • مرجان ها به ازای هر متر مربع، 47000 دلار ارزش اقتصادی دارند. - مرجان ها در علم پزشکی جهت تولید داروهای ضد سرطان و حمله های قلبی، پیوند استخوان، آسم، لوسمی و ایدز کاربرد دارند.

  • لایروبی دریا و استحصال زمین رسوبات حاصل از توسعه نوار ساحلی و سیاست های نابجا در چگونگی استفاده از اراضی ساحلی باعث فرسایش و حمل رسوبات در زیستگاه های مرجانی شده و مانع رشد مرجان ها می شوند.
  • آلودگی دریا (فاضلاب- زباله و مواد نفتی) آلودگی حاصل از محصولات نفتی و شیمیایی، فاضلاب های تصفیه نشده و زباله های دریایی حیات مرجان ها را به خطر می اندازد
  • ساخت و ساز در دریا ساخت و ساز در دریا علاوه بر تخریب مستقیم مرجان ها، با افزایش رسوب گذاری در زیستگاه های مرجانی باعث نابودی آنها می شود.
  • استفاده از روش های مخرب صید استفاده از تورهای ترال و مواد سمی نظیر سیانید و مواد منفجره جهت صید ماهی، باعث نابودی مرجان ها می شود.
  • گرم شدن زمین افزایش گازهای گلخانه ای و سوراخ شدن لایه ازن باعث گرم شدن آب اقیانوس ها شده که این امر برای حیات مرجان ها مخاطره آمیز می باشد

  • از دست زدن به مرجان ها اجتناب کنیم
  • از شکستن یا تخریب مرجان ها خودداری نماییم از قایقرانی و انداختن لنگر در مناطق مرجانی خودداری کنیم
  • در مناطق مرجانی ماهیگیری نکنیم قبل از غواصی در مناطق مرجانی، مهارت خود را در مناطق ماسه ای آزمایش کنیم
  • در حین غواصی از برخورد تجهیزات با مرجان ها جلوگیری نماییم تخریب های ایجاد شده در مرجان ها را به کارشناسان و گروه های حفاظتی گزارش کنیم
  • از خرید هدایای ساخته شده از مرجان ها و سایر موجودات دریایی اجتناب کنیم

جزیره کیش جزو مناطق مرجانی بسیار مهم در آبهای دریایی ایران بشمار می رود. آبهای صاف و گرم این منطقه، محیط زیست بسیار مناسبی برای این موجودات محسوب می شود. از این جهت جزیره کیش از دیر باز یکی از مناطق بسیار مهم مرجانی در آبهای ایران و منطقه محسوب می شده است. اجتماعات مرجانی به واسطه وجود اسکلت متراکم و توده‌ آهکی خود، سواحل را از اثرات تخریبی امواج مصون می نمایند. همزمان، اثرات امواج باعث ایجاد یک منبع دائم آب تازه و سرشار از اکسیژن دریا برای مرجان‌ها و آبزیان می شود. مرجانهای جزیره کیش از نوع آبسنگهای حاشیه ای است(Fringing Reef) که خود حامی حیات بسیاری از موجودات دریایی دیگر ، خصوصاَ نرم تنان و بی مهرگان است. این مناطق، زیستگاه انواع بسیار متنوع و فراوانی از ماهیان با ارزش آکواریومی آب شور نیز می باشند که بقای آنها کاملاَ وابسته به مناطق مرجانی است. خانواده های ماهیان زینتی که در جزیره کیش دارای فراوانی بیشتری می باشند، شامل: پروانه ماهیان ، طوطی ماهیان، جراح ماهیان ، دلقک ماهیان، سنگ رووک ماهیان و خفاش ماهیان می باشند. ضمنا در لابلای سنگهای بستر، انواع مار ماهیان زندگی می کنند که برخی از آنها شاخص مناطق مرجانی اند.