صخره های مرجانی
شاید از نظر زیبایی و بدیعی هیچ محیط طبیعی دیگری در جهان قابل مقایسه با مناطق مرجانی نباشد. ویژگی مهم جامعه مرجان ها طیف گسترده روابط همزیستی در آنهاست، به طوری که هزاران موجود کوچک و بزرگ با رنگ های الوان و متنوع و بسیار شگفت انگیز چنان منظره بدیع و شگفت آوری را در مقابل چشمان بیننده بوجود می آورد که توصیف آن مگر از طریق تماشا امکان ندارد.
زیستگاه های مرجانی با بالاترین تنوع زیستی، با ارزش ترین اکوسیستم دریایی می باشند که بعد از جنگل های مناطق حاره، دومین بیوم غنی جهان می باشند. مرجان های زنده تنها 0.7% سطح اقیانوس ها را می پوشانند که زیستگاه 25 درصد حیات دریایی بوده و به دلیل نقش ارزنده ای که در حفظ تعادل اکولوژیک اکوسیستم های دریایی ایفا می کنند ، جزء مناطق حساس ساحلی محسوب شده و باید تحت مدیریت قرار گیرند .
صخره های مرجانی در تمام دنیا به سرعت در حال تخریب می باشند. دانشمندان تخمین زده اند که 25% مرجان ها هم اکنون مرده اند و اگر این وضع ادامه داشته باشد ممکن است در 30 تا 50 سال آینده تمام مرجان ها را از دست بدهیم. گرچه استرس های طبیعی محیط عامل مهمی در تخریب مرجان ها می باشند، انسان ها نیز از دیگر عوامل مشکلات ایجاد شده در مرجان ها هستند؛ به طوری که صخره های مرجانی اولین اکوسیستم متاثر از تغییرات محیطی انسان ساخت می باشند.
در دریای عمان 117 گونه مرجان و در خلیج فارس 57 گونه مرجان شناسایی شده است. جزایر فارور و بنی فارور با 29 گونه مرجان و جزیره کیش با 28 گونه مرجان از بالاترین تنوع زیستی برخوردار می باشند. ضمن اینکه بیشترین پوشش مرجانی زنده مربوط به جزایر فارور با 69% و خارکو با 64% پوشش ، بهترین و سالم ترین مناطق مرجانی خلیج فارس محسوب می شوند. مناسب ترین درجه حرارت برای تشکیل آبسنگهای مرجانی، مناطقی با حرارت میانگین سالانه 23 تا 25 درجه سانتیگراد است. بعضی از آبسنگهای مرجانی قادر به تحمل حرارت های 36 تا 40 درجه سانتیگراد هم میباشند، که از آن جمله آبسنگهای جنوب خلیج فارس واقع در سواحل عربستان ، بحرین و قطر میباشد. رشد اجتماعات مرجانی به صورت غیر جنسی و از طریق جوانه زدن پلیپ هاست ؛ ولی ایجاد اجتماعات جدید به صورت جنسی و از طریق تکه شدن قطعات اسکلت و یا نشست نوزادان شناور بر روی سطوح سخت صورت می گیرد ،که خود نتیجه تولید مثل جنسی اند.
بیشتر آنها در اعماق 25 متری و یا کمتر به سر میبرند. علت محدودیت عمق به واسطه نیاز مرجانها به نور میباشد، چرا که نور یکی از ضروری ترین عوامل بقاء و همچنین از مهمترین عوامل محدود کننده پراکندگی آبسنگهای مرجانی میباشد . وجود نور کافی برای انجام عمل فتوسنتز باکتریهای همزیست با مرجانها ضروری است. شوری از دیگر عوامل محدود کننده توسعه آبسنگهای مرجانی محسوب میگردد. انواع رایج مرجانها شامل مرجانهای شاخ گوزنی (Branching Corals) و مغزی (Brain Corals) است که نوع اول سریعاَ در برابر تغییرات محیطی و دخالتهای بشری از بین می روند؛ البته پس از رفع این تنشها، مرجانها می توانند احیا شده و اجتماعات جدیدی را تشکیل دهند.